Το στρατηγικό και στρατιωτικό παράδειγμα της Μάλτας.

Του Νίκου Λυγερού*

Όταν ασχολούμαστε αποκλειστικά με ενδογενή δεδομένα, έχουμε την εντύπωση ότι η κατάστασή μας είναι ιδιάζουσα και διατυπώνουμε περίεργες απόψεις περί μοναδικότητας. Αυτή η κρατική μορφή σολιψισμού, όχι μόνο δεν οδηγεί πουθενά, αλλά δικαιολογεί και μία απαράδεκτη αδράνεια. Ας εξετάσουμε μερικές αλήθειες, τις οποίες δεν πρέπει να ξεχάσουμε, για να κατανοήσουμε τα γεγονότα που θα μελετήσουμε.

Η Αυστρία, ως διάδοχος της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας, κατέχει το παγκόσμιο ρεκόρ συγκρούσεων με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Οι Γάλλοι κι οι Γερμανοί έχουν την ίδια καταγωγή. Η Κύπρος έχει κατεχόμενα, αλλά κατάφερε διακρατικές συμφωνίες όσο αφορά στην ΑΟΖ. Η Γαλλία έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη ΑΟΖ στον κόσμο. Η Κύπρος, η Ρόδος κι η Μάλτα έχουν ως κοινό ιστορικό πλαίσιο τους Ιππότες. Το Βέλγιο κι η Ελβετία έχουν ψηφίσει την ποινικοποίηση της μη αναγνώρισης της γενοκτονίας των Εβραίων και των Αρμενίων. Η γενοκτονία των Αρμενίων έχει αναγνωρισθεί από 41 κράτη και από το Ευρωκοινοβούλιο. Το παράξενο είναι ότι όλες αυτές οι αλήθειες φαίνονται περίεργες. Και μερικές μάλιστα, αδιανόητες ακόμα και σε ειδικούς. Κι όμως, θέλουμε δεν θέλουμε, υπάρχουν.

Στην πατρίδα μας, δεν δίνουμε έμφαση σε αυτές και καταλήγουμε σε ανελέητα λάθη στις αναλύσεις μας. Με τελικό αποτέλεσμα να θεωρούμε ότι ένα μικρό κράτος δεν μπορεί να έχει υψηλή στρατηγική. Ξεχνάμε, βέβαια, λόγω άγνοιας, το στρατηγικό και στρατιωτικό παράδειγμα της Μάλτας. Ποιος από εμάς μπορεί να φανταστεί, δίχως να δει έναν ειδικό χάρτη, το μέγεθος της ΑΟΖ και του FIR της Μάλτας; Ποιος από εμάς μπορεί να μην αναγνωρίσει τη γεωστρατηγική θέση της Μάλτας στο κέντρο της Μεσογείου; Ποιος μπορεί να αγνοήσει το ρόλο της Μάλτας ως ασπίδας της χριστιανοσύνης; Όλες αυτές οι ερωτήσεις δεν είναι ρητορικές. Ανήκουν αποκλειστικά στο χώρο της μαιευτικής, σύμφωνα με την περίφημη ορολογία του Σωκράτη. Οι απαντήσεις θέτουν ένα ιδιόμορφο πεδίο, όπου μπορούμε να παρουσιάσουμε τη δράση, η οποία εξηγεί πώς ένα μικρό νησί της Μεσογείου αντιστάθηκε στις πολιορκίες μίας ολόκληρης Αυτοκρατορίας, η οποία θεωρήθηκε αήττητη έως την κατάρρευσή της μπροστά στην θυσία των Ιπποτών της Μάλτας.

Η Μάλτα μέσω της ύπαρξής της και της ιστορίας της αποδεικνύει επί του πρακτέου ότι είναι η υψηλή στρατηγική και μόνο που την κράτησε ζωντανή κι ελεύθερη στο πέρασμα των αιώνων. Δεν συρρικνώθηκε και μάλιστα αποτελεί και πηγή έμπνευσης με την αναγέννηση των Ιπποτών της. Δεν παρέμεινε ποτέ σε ένα ενδογενές πλαίσιο. Ήταν κι είναι πάντα ανοιχτή στον κόσμο κι ακολουθεί πιστά αξίες του ουμανισμού. Παράγει έργο σε πολλούς τομείς, δίχως να περιμένει να την σώσουν οι άλλοι. Δεν προσπαθεί, δημιουργεί. Ακόμα και το σχήμα του σταυρού της είναι παγκοσμίως γνωστό. Όλο αυτό το πεδίο δράσης και κάποτε μάχης, υπάρχει, διότι η Μάλτα λειτούργησε και λειτουργεί πάντα σ' ένα δίκτυο συμμαχικό. Δεν προσποιείται ότι παίζει μόνη της σ' ένα πλαίσιο της θεωρίας αποφάσεων, παίρνει αποφάσεις μέσα στο πεδίο της θεωρίας παιγνίων. Είναι ανεξάρτητη, αλλά εντάχθηκε το 2004 στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν είναι στο περιθώριο, αλλά αποτελεί πόλο έλξης. Η Μάλτα είναι χειροπιαστό παράδειγμα της πολιτικής βούλησης σ' ένα γεωστρατηγικό πεδίο, όπου δρα η υψηλή στρατηγική. Ας μην το ξεχάσει η πατρίδα μας.

πηγή
* Ο Νίκος Λυγερός είναι Στρατηγικός Σύμβουλος και καθηγητής γεωστρατηγικής.