Το Ημερολόγιο τών Αρχαίων Ελλήνων και η μέθοδος χρονολόγησης διά τών Ολυμπιάδων

Από το ημερονύκτιο στον μήνα

Μετά τον προσδιορισμό τής χρονικής μονάδας τού ημερονυκτίου, ο άνθρωπος οδηγήθηκε
στον προσδιορισμό τής αμέσως μεγαλύτερης χρονικής μονάδας, που ήτανε η χρονική διάρκεια
από την στιγμή τής εμφάνισης μέχρι την αμέσως επομένη επανεμφάνιση τής σελήνης.

Αυτή η χρονική διάρκεια, αυτή η νέα χρονική μονάδα, ονομάσθηκε από τους ΄Ελληνες μήν (=μήνας ) ή συνοδικός μήν.
Η λέξη μήν (= μήνας ) σημαίνει σελήνη (= η μήνη).


Από τον μήνα στο έτος

Η συνειδητοποίηση, εξ άλλου, τής περιοδικής ανανέωσης τών εποχών, σε συνδυασμό με την χρονική μονάδα τού μηνός,
οδήγησε στον προσδιορισμό νέας, μεγαλύτερης χρονικής μονάδας, τού έτους.

Οι αρχαίοι ΄Ελληνες γνώριζαν, ότι το έτος είναι διάστημα χρόνου, το οποίο ισούται με την χρονική διάρκεια μιάς
πλήρους περιφοράς τής Γης γύρω από τον ΄Ηλιο (365 ¼ ημέρες. Αργότερα ο ΄Ιππαρχος προσδιόρισε με μεγαλύτερη
ακρίβεια το πλήθος τών ημερών τού έτους, προσέγγιση η οποία υπολείπεται τής γνωστής σήμερα μόνον κατά ελάχιστα λεπτά!).


Η Μαθηματική βάση τού Ελληνικού Ημερολογίου

Οι Έλληνες χώριζαν το έτος σε 12 σεληνιακούς (συνοδικούς) μήνες και επειδή γνώριζαν, ότι ο κάθε συνοδικός
μήνας δεν είχε ακέραιο πλήθος ημερών (29 ½ ημέρες περίπου), έδιναν στους μήνες διάρκεια 30 ημερών ( τέλειοι μήνες)
και 29 ημερών (κοίλοι μήνες) εναλλάξ (κανένας μήνας δεν είχε 31 ή 28 ημέρες όπως σήμερα), και εφρόντιζαν ώστε η πρώτη
ημέρα εκάστου μηνός να συμπίπτει, κατά το δυνατόν, με την Νέα Σελήνη (Νουμηνία).

΄Ετσι, όμως, το (σεληνιακό) έτος, δηλαδή οι 12 σεληνιακοί μήνες, ισοδυναμούσε με άθροισμα 354 ημερών, δηλαδή ήτανε
μικρότερο κατά 11 ¼ ημέρες από την πραγματική διάρκεια τού (ηλιακού) έτους.

Για να καλύψουν αυτήν την διαφορά, προχώρησαν στην εξής διόρθωση:

υπολόγισαν, ότι σε κάθε οκτώ (8) σεληνιακά έτη
προέκυπτε έλλειμμα ενενήντα (90) ημερών, δηλαδή ένα έλλειμμα τριών (3) μηνών τών 30 ημερών έκαστος ( 11 ¼ Χ 8= 90 ).
Γι΄ αυτό, στην διάρκεια τών οκτώ (σεληνιακών ) ετών, παρενέβαλλαν τρείς (3) εμβόλιμους μήνες:

- έναν στην διάρκεια τού τρίτου έτους
- δεύτερον στην διάρκεια τού πέμπτου έτους
- και τρίτον στην διάρκεια τού όγδοου έτους ( πλήρης οκτωχρονιά, εννεαετηρίς.Γέμινος 8.33)

Ο μήνας αυτός, συνήθως, έμπαινε εμβόλιμος αμέσως μετά τον μήνα Ποσειδαιώνα ( περίπου, 16 Δεκ.- 15 Ιαν.), και ονομαζότανε: Ποσειδαιών Β΄.

΄Ετσι, μέσα σε 8 ηλιακά έτη, προέκυπτε εξίσωση τού χρόνου μεταξύ τών 8 σεληνιακών ετών και τών 8 ηλιακών ετών!

Με αυτόν τον τρόπο οι Αρχαίοι ΄Ελληνες δημιούργησαν το δικό τους ημερολόγιο, το οποίο, επειδή στηριζότανε κατά κύριο
λόγο στους σεληνιακούς (συνοδικούς) μήνες και διορθωτικά στο ηλιακό έτος , λέγεται σεληνοηλιακό ημερολόγιο
(υπάρχει και το ηλιακό ημερολόγιο, καθώς και το γνησίως σεληνιακό ημερολόγιο).

Βιβλιογραφία:
* Δημ. Κωτσάκης: Ο Ήλιος και οι Πλανήται, Αθήνα 1964
* Νικ.Δ. Νικολάου: Κοσμογραφία, ΟΕΔΒ 1963
* Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια
* Δ. Κωτσάκης- Κ. Χασάπης: Κοσμογραφία, ΟΕΔΒ 1979
* Ε. Θεοδοσίου και Ε. Δανέζης: Το άστρο τής Βιθλεέμ. Οι κυριώτερες υποθέσεις και η υπερβατική φύση του. Περιοδ. «Πεμπτουσία», τ.1ο 1999
* Άγγελος Λιβαθινός: Το Ημερολόγιο τών Αρχαίων Ελλήνων.

Εφημερίδες:
* ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ Αμαλιάδος (24,28,31.12.1999)
* ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ Πατρών (27.12.1999)
* Το ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΒΗΜΑ τής Ηλείας (28.12.1999)
* ΠΑΤΡΙΣ Πύργου (31.12.1999)
* ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ Αθηνών ( 06.01.2000)
* ΚΑΡΔΑΜΑΣ Εφημερίς τών Συζητήσεων ( φ.1,2,3- Ιούλιος 2001-Μάρτιος 2002)