Ο κατακλυσμός του Νώε, το έπος του Γκιλγκαμές απλές αντιγραφές της χαμένης Δευκαλιωνείας

Στο άκουσμα της λέξης “κατακλυσμός” έρχεται αυτόματα στο μυαλό μας η βιβλική αφήγηση που έντεχνα διδαχτήκαμε σε μια τρυφερή ηλικία και στερεοτυπικά συνδέθηκε στο μυαλό μας με τη μορφή του Νώε. Και όμως η πολύ καλή έρευνα του Μιχάλη Καλόπουλου δίνει νέα στοιχεία τόσο για την ταύτιση του βιβλικού κατακλυσμού με το έπος του Γκιλγκαμές όσο και για την αδιαμφισβήτητη εκπόρευση και των δύο από τον κατακλυσμό του Δευκαλίωνα σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν σωθεί από την περίφημη “Δευκαλειωνεία” του Ελλάνικου που δυστυχώς έχει χαθεί.

Από την έρευνα αναδύει και μια μεγάλη σκοπιμότητα στην διαστρέβλωση των στοιχείων όπως μεταφέρθηκαν στις άλλες δύο διηγήσεις. Διαστρέβλωση που συνάδει με την σκοπιμότητα της αποξένωσης του Ανθρώπου από τη Γή μέσω της εκνευριστικής ιστορικά υποτίμησης του θηλυκού στοιχείου, της νομαδικής αιματηρής θυσίας αλλά και της αχρηστίας των λοιπών έμβιων όντων ή της ανθρώπινης τεχνογνωσίας μπροστά στην Θεϊκή βούληση.

Για του λόγου το αληθές, διαβάστε πως περιγράφει ο Λουκιανός την περίπτωση χρήσης του περιστεριού από τον Δευκαλίωνα. Θα εκπλαγείτε από την ομοιότητα με την Παλαιά Διαθήκη, θα δείτε όμως την σκοπιμότητα του εγχειρήματος. Σκοπιμότητα που αποδεικνύει τη γνησιότητα της Δευκαλιωνείας έναντι του Νώε ή του Ουτναπιστήμ.

»Ὁ Δευκαλίων ἄνοιξε τὸ παράθυρο. Δὲν ἔβρεχε πιά. Ὅλα ὅμως γύρω ἦταν μιὰ ἀπέραντη θάλασσα. Ὁ Δευκαλίων ἀναγνώρισε τὸ μέρος, ἦταν τὸ δίκορφο τοῦ Παρνασσοῦ ποὺ τώρα ἦταν νησάκι. Πρὶν βγοῦν ὅμως ἔπρεπε νὰ βεβαιωθοῦν πὼς ὁ καιρὸς δὲ θὰ ξαναχαλάσει. Ὁ Δευκαλίων ἄφησε τότε ἕνα περιστέρι. Ὅλοι γνώριζαν ἐκεῖνα τὰ χρόνια, πὼς τὰ περιστέρια προβλέπουν μὲ σιγουριὰ τὸν καιρό(!)

»Ἂν λοιπὸν τὸ περιστέρι γυρνοῦσε φοβισμένο πίσω, αὐτὸ θὰ σήμαινε πὼς ὁ κατακλυσμὸς θὰ συνεχιζόταν καὶ δὲν θά ’πρεπε νὰ βγοῦν ἀπ’ τὴν κιβωτό. Τὸ περιστέρι ὅμως κάθισε μιὰ στιγμὴ στὸ παράθυρο κοίταξε λίγο τὸν καιρὸ κι ὕστερα πέταξε χαρούμενο ψηλὰ στὸν Παρνασσό».

Δευκαλίων λοιπόν! Ὁ θρυλικὸς γενάρχης ἑνὸς ναυτικοῦ λαοῦ, ποὺ εἶχε μέγιστη τὴν ἀνάγκη τῆς πρόβλεψης τῶν καταιγίδων. Ὁ ναυτικὸς αὐτὸς λαὸς καὶ ὁ ἥρωάς μας Δευκαλίων, ἤξερε καλύτερα ἀπ’ τὸν καθένα ὅτι: «ὁ καιρὸς εἶναι φονιάς» τῶν ναυτικῶν καὶ πὼς στὰ χρόνια ἐκεῖνα, κάθε μορφὴ πρόγνωσης τοῦ καιροῦ ἦταν γιὰ τὸν ναυτικὸ αὐτὸν λαό, ὄχι ἁπλὰ πολύτιμη ἀλλὰ κυριολεκτικὰ σωτήρια.

Εάν μιλήσετε με ανθρώπους που ασχολούνται με περιστέρια, θα σας πουν για τις ικανότητες τους να προβλέπουν τις καιρικές συνθήκες και ιδιαίτερα τις δυσμενείς.

Στα άλλα δύο έπη, ο ρόλος της Γυναίκας αποσιωπείται. Ακόμα και η ύπαρξη της είναι ανώνυμη. Φανταστείτε ότι η γυναίκα του Νώε, είναι η μητέρα ολόκληρης της ανθρωπότητας! Και όμως, δεν αναφέρεται πουθενά ονομαστικά.

Αναφέρονται όμως λεπτομερώς τα σφαχτάρια (νομαδικό έθιμο) που δελέασαν ακόμα και τον Θεό του Νώε (κατά τα “ειδωλολατρικά” πρότυπα όπου οι Θεοί είχαν ανθρώπινες αδυναμίες). Κακέκτυπη αντιγραφή. Κακέκτυπος και ο θαλασσοπόρος ήρωας των δύο έργων όπου άγεται από τις Θείες συμβουλές, λόγω παντελούς έλλειψης γνώσης της ναυτικής τέχνης. Αντίθετα ο Δευκαλίων αναφέρει την τεχνοτροπία ναυπήγησης της λάρνακας (κιβωτού), τα υλικά και την χρηστικότητα. Τέλος για την ύπαρξη του περιστεριού στα Μεσοποταμιακά έπη (βίβλος και Γκιλγκαμες):

τὸ περιστέρι (παρὰ τὴν ἀντίθετη γνώμη ποὺ εἴχαμε ὅλοι) δὲ φαίνεται νὰ ἔπαιξε ἀπολύτως κανένα ρόλο στὴν τελικὴ ἀπόφαση τοῦ Νῶε γιὰ ἔξοδο ἐπιτέλους ἀπ’ τὴν κιβωτό, ὅπου ἐπὶ ἕναν ὁλόκληρο χρόνο πρέπει νὰ ἀσφυκτιοῦν ὅλα τὰ ζωντανὰ τῆς γῆς! Πέρασαν 150 μέρες (5 μῆνες) πάλης μὲ τὰ νερὰ τοῦ κατακλυσμοῦ, μέχρι ἡ κιβωτὸς νὰ προσαράξει. Ὁ Νῶε ὅμως παραμένει πεισματικὰ κλεισμένος γιὰ 5,5 ἀκόμη μῆνες ἀκινητοποιημένος καὶ ἀγνοώντας γιὰ 2 ἐπὶ πλέον μῆνες τὸ μήνυμα τῆς περιστερᾶς, ποὺ δὲν ἐπέστρεψε, ὥσπου ἡ ἐντολὴ τῆς θεότητας «ἔξελθε ἐκ τῆς κιβωτοῦ» Γέν.8.15, ἀναγκάζει τελικὰ τὸν Νῶε, μετὰ ἀπὸ ἕνα χρόνο καὶ δέκα μέρες, νὰ βγεῖ ἐπιτέλους ἀπ’ τὴν ὑπερβολικὰ φιλόξενη καὶ εὐρύχωρη κιβωτό του!

Εἶναι ὁλοφάνερο λοιπόν. Τόσο ὁ ἀφηγητὴς τοῦ ἔπους Γκιλγκαμές, ὅσο καὶ τοῦ Νῶε, δὲν γνωρίζουν τὸν ἀκριβῆ λόγο ὕπαρξης τῆς περιστερᾶς στὸ τέλος τοῦ κατακλυσμοῦ ποὺ ἀφηγοῦνται.